کد مطلب:4237 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

آيا گوش كردن به هر نوع ترانه اي كه از سي دي و يا ويدئو پخش مي شود حرام است؟ سرودها و ترانه هايي كه از صدا و سيما جمهوري اسلامي پخش مي شود چطور؟

با پوزش فراوان از تأخير در ارسال پاسخ سؤال شما!

به فتواي حضرت امام موسيقي مطرب حرام است چه با ترانه يا بدون آن و ملاك در تاثير پذيري صرف تاثير شخصي نيست. در مورد رقص حضرت امام رقص زن براي شوهر و بالعكس را جايز ميدانند برخي از ديگر مراجع زنده نيز رقص در مواردي كه موجب مفسده و همراه با گناهان ديگر مانند موسيقي مطرب اختلاط زن و مرد و... نباشد را مجاز ميدانند. در مورد نگاه به رقص در فتاوا چيزي يافت نشد در عين حال در موارد حرمت رقص شركت كردن در آن به عنوان ناظر نيز جايز نيست زيرا شركت در مجلس گناه ميباشد. غنا عبارت است از صداي انسان در صورتي كه با ترجيع و طرب همراه بوده و مناسب مجالس لهو و گناه باشد كه خواندن به اين صورت و گوش دادن به آن حرام است.(1)

غنا خوانندگي مطرب و ملهي متناسب با مجالس عيش و نوش است و موسيقي نوازندگي با همان اوصاف است و در حكم با هم فرقي ندارند و هر دو حرام است.(2)

غنا (آوازهخواني مناسب مجالس خوشگذراني كه در مضمون باطل باشد) و گوش دادن به آن حرام است و بنابر احتياط واجب بايد از مطلق خواندني كه با ترجيع صوت (چهچه) است ولو در مضمون باطل نباشد اجتناب نمود و نيز موسيقي لهوي (نواختن با آلات مخصوصه كه مناسب خوشگذراني باش) و گوشدادن به آن حرام است. موسيقياي كه مناسب خوشگذراني باشد حرام است و بين انواع آن فرقي نيست چه سنتي باشد يا غير آن.(3)

كليه صداها و آهنگهاي مناسب مجالس لهو و فساد حرام است و تشخيص آن با مراجعه به اهل عرف خواهد بود.(4)

غنا عبارت از آوازي است كه مشتمل بر ترجيع و صوت و طربانگيز و مناسب با مجالس طرب باشد و موسيقي گاه بر غنا و گاه بر آلات مختلف موسيقي مانند تار سنتور دف و غيره اطلاق ميشود. موسيقي را اگر به همان معناي غنا و آوازها و سازها و بكارگرفتن آنها بدانيم فراگرفتن موسيقي كه از قديمالايام بين اهل لهو و بزم متداول بود و در كشورها و مناطق مختلف انواعي از آن بكار برده ميشده و ميشود همه حرام است.(5)

هر موسيقي كه به نظر عرف موسيقي لهوي و مطرب كه مناسب با مجالس عيش و نوش است باشد موسيقي حرام محسوب ميشود و فرقي نميكند كه موسيقي كلاسيك باشد يا غيركلاسيك. تشخصيص موضوع هم موكول به نظر عرفي مكلف است و اگر موسيقي اينگونه نباشد بخودي خود اشكال ندارد.(6) ملاك آن ملاحظه كيفيت نواختن موسيقي با در نظر گرفتن همه خصوصيات و ويژگيهاي آن است و اينكه از نوع موسيقي مطرب و لهوي مناسب با مجالس لهو و گناه باشد هر موسيقي كه به حسب طبيعت خود از نوع موسيقي لهوي باشد حرام است اعم از اينكه مهيج باشد يا خير و موجب ايجاد حزن و اندوه و حالات ديگر در شنونده بشود يا خير و هرگاه غزلهائي كه همراه با موسيقي خوانده ميشوند به صورت غنا و آواز لهوي مناسب مجالس لهو و لعب درآيد خواندن و شنيدن آنها حرام است.(7) شرع مقدس اسلام داراي احكام و حلال و حرامهايي است. اگر بنا باشد كه هيچ حساسيتي روي حرام نباشد، پس فلسفه حرمت چيست؟ ميتوان چنين پيشنهاد كرد كه اصلاً مرز حلال و حرام برداشته شود تا حساسيتي به وجود نيايد؟ چنين فلسفهاي بيشتر شبيه سيستمهاي ليبراليستي غرب است تا آنچه كه مقتضاي شريعت است.

البته مسلماً شما تنها در محدوده موسيقي چنين نظري داريد ولي برادر عزيز اگر موسيقي لهوي و آنچه كه تنها مروّج فساد و حيوانيت است حرام ميباشد، معنايش اين است كه نبايستي ترويج گردد و محدوديتهاي قانوني بايد سد راه آن باشد. تصوّر اين كه اگر آزاد باشد، خود به خود چنين و چنان خواهد شد، سادهانديشي است، چرا كه ميل آدمي به انحراف و غفلت بسيار است و لذا به آساني فحشا و گناه شيوع مييابد ولي كارهاي سازنده با سختي و زحمت به پيش ميرود معصوم (ع) فرمود: بهشت به مكاره و سختيها پوشانده شده و دوزخ به لذتها و شهوات نفساني. در هر صورت معيار در حرمت موسيقي مناسب بودن آن با مجالس لهو و داشتن مضامين فسادانگيز و اغواكننده است

هر موسيقي كه به نظر عرف موسيقي لهوي و مطرب كه مناسب با مجالس عيشونوش است باشد موسيقي حرام محسوب ميشود و فرقي نميكند كه موسيقي كلاسيك باشد يا غيركلاسيك. تشخصيص موضوع هم موكول به نظر عرفي مكلف است و اگر موسيقي اينگونه نباشد بخودي خود اشكال ندارد. (8) نسبت حلال دانستن موسيقي به طور مطلق به حضرت امام خميني (قدسسره) كذب و افتراء است. امام (قدسسره) معتقد به حرمت موسيقي مطرب و لهوي مناسب با مجالس لهو و معصيت بودند و نظر ما هم همين است ولي اختلاف در ديدگاهها از تشخيص موضوع نشاءت ميگيرد زيرا تشخيص موضوع موكول به نظر خود مكلف است. گاهي نظر نوازنده با نظر شنونده تفاوت پيدا ميكند كه در اين صورت موسيقي كه به تشخيص مكلف لهو و مناسب با مجالس گناه است بر او گوش دادن به آن حرام ميباشد و اما صداهاي مشكوك محكوم به حليت هستند و پخش از راديو و تلويزيون به تنهايي دل شرعي بر مباح و حلال بودن آنها محسوب نميشود.(9)





منابع و مآخذ:

(1) (اجوبهالاستفتاءات، ج 2، ص 20، تهران: انتشارات بينالمللي الهدي چ اول 1380)

(2) (اجوبهالاستفتاءات ج 2 ص 19 تهران: انتشارات بينالمللي الهدي چ اول 1380)

(3) (مسائلجديد از ديدگاه مراجعتقليد ص 49 ورامين: صاحبالزمان (عج) چدومبهار 80 به نقل از جامعالاح

(4) (مسائلجديد از ديدگاه مراجعتقليد ص 48 ورامين: صاحبالزمان (عج) چدوم بهار

(5) (مسائلجديد از ديدگاه مراجعتقليد ص 48 ورامين: صاحبالزمان (عج) چدوم بهار

(6) (مسائلجديد از ديدگاه مراجعتقليد ص 48 ورامين: صاحبالزمان (عج) چدوم بهار

(7) (اجوبهالاستفتاءات، ج 2، ص 22- 21، تهران: انتشارات بينالمللي الهدي چاول 1380)

(8) (اجوبهالاستفتاءات ج 2 ص 19 تهران: انتشارات بينالمللي الهدي چ اول 1380)

(9) (اجوبهالاستفتاءات ج 2 ص 23- 22 تهران: انتشارات بينالملليالهدي چاول 1380)